هنگام طراحی ساختمانهای تجاری، شما اغلب با محدودیت‌های بودجه، زمان یا مواد روبرو هستید. با این‌حال از آنجاییکه معماری یک شکل هنری است که در طول زمان تکامل می‌یابد، هرچه در اصول طراحی مجتمع های تجاری توجه بیشتری صرف شود، معماری برجسته‌تری نیز شکل می‌گیرد. معماری بهنجار تجاری می‌تواند برای کارکنان الهام‌بخش بوده و مشتریان را تحت‌تأثیر طراحی قرار دهد. اما چگونه می‌توان به یک طراحی تأثیرگذار دست یافت؟ چه چیزی یک ساختمان تجاری را به یاد ماندنی می‌کند؟ ما در این مقاله، مجموعه‌ای از نکات مفید را برای طراحی ساختمانهای تجاری گردآوری کرده‌ایم.
معماری تجاری چیست؟
معماری، طراحی و ساختن سازه‌هایی است که از ما در برابر عناصر مختلف، محافظت کنند. ساده‌ترین نیازهای سازه‌ای به راحتی با ساختن سرپناه برآورده می‌شوند، اما وظیفه یک معمار ترکیب عناصر و طراحی خوب در ساختمان است تا نیازهای فعلی و آینده را برآورده کند. معماری تجاری عملکرد تجارت را با سبک نمایشی تلفیق کرده و بر پاسخگویی به نیازهای طیف گسترده‌ای از انواع مشاغل متمرکز است. تأثیر معماری تجاری را می‌توان در مراکز شهری بزرگ که تقریباً تمام ساختمان‌ها تجاری هستند، بیشتر مشاهده کرد. یک ساختمان تجاری می‌تواند کاربردهای متنوعی داشته و از بیمارستان تا مراکز خرده‌فروشی را شامل شود. به‌عبارت‌دیگر معماری تجاری به هر شکل از ساختمان که مربوط به انجام یا ارائه خدمات است، اطلاق می‌شود. بنابراین ساختمانهای تجاری شامل دفاتر، مغازه‌ها، رستوران‌ها، انبارها و غیره می‌شوند. این مقاله عمدتاً بر روی مراکز خرده‌فروشی و فضای اداری متمرکز است، زیرا برای طراحی هر دوی این موارد، ملاحظات معماری تجاری باید درنظرگرفته شوند. برجسته‌بودن معماری این فضا‌ها به ارتقای برند و جذب مشتریان بیشتر کمک می‌کند.
تفاوت کلیدی بین مجتمع‌های مسکونی و طراحی مجتمع های تجاری
ساختوساز تجاری و ساختوساز مسکونی تقریباً از هر نظر، از مصالح ساختمانی مورد استفاده گرفته تا تجهیزات مورد نیاز برای ساخت، متفاوت هستند. پروژه‌های ساختمانی تجاری دارای الزامات طراحی بزرگتر و پیچیده‌تری هستند که نسبت به الواری که معمولاً برای املاک مسکونی استفاده می‌شوند، مواد متفاوتی را می‌طلبند. طراحی مجتمع های تجاری همچنین مقررات سخت‌گیرانه‌تری را نسبت به ساختمان های مسکونی شامل می‌شوند.
از چه مصالحی برای ساختن مجتمع استفاده کنیم؟
مهم‌ترین بخش طراحی مجتمع های تجاری، توجه به بحث زیبایی‌شناسی است. بنابراین تصمیم‌گیری در مورد اینکه از چه مصالحی برای ساختوساز استفاده کنیم، تصمیم بزرگی است. چوب، آجر و فلز احتمالاً سه گزینه رایج هستند، اما تصمیم‌گیری بین این سه انتخاب می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.
آب‌وهوا عامل بزرگی در انتخاب نوع مصالح است که باید در طراحی مجتمع های تجاری مدنظر قرار دهید. اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که باران، برف یا طوفان زیاد می‌بارد، ممکن است لازم شود در مورد استفاده از چوب برای قاب‌بندی سازه تجاری خود تجدیدنظر کنید. چوب نه‌تنها با خیس شدن، پوسیده می‌شود، بلکه مستعد آسیب موریانه نیز هست. در این مورد، آجر می‌تواند یک گزینه عالی باشد؛ البته آجرها نیز مانند چوب متخلخل هستند و اگر طوفان یا باران شدید باعث ایجاد سیل شود، پتانسیل ایجاد کپک را در خود دارند. به همین دلایل اکثر طراحان در طراحی مجتمع های تجاری، ساختمانهای فلزی را برای سازه‌های جدید خود انتخاب می‌کنند. ساختمانهای فلزی در طراحی انعطاف‌پذیر بوده و ساخت‌وسازی سریع را با کاهش هزینه‌های مصالح و حداقل کردن هزینه‌های بلندمدت به دلیل داشتن نمای بیرونی بادوام، ارائه می‌دهند؛ این سازه‌ها همچنین طراحی اقتصادی و سازگار با محیط‌زیست دارند. آن‌ها فوق‌العاده بادوام هستند و صاحبان مجتمع نیازی به نگرانی در مورد اثرات سیل، باران‌ها و بادهای شدید و سایر مسائل ناشی از طبیعت نخواهند داشت.
نحوه طراحی مجتمع های تجاری
قبل از قرار دادن قلم روی کاغذ و شروع یک طراحی، جنبه‌های زیادی وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند. معماری تجاری یک اصطلاح گسترده است که تعداد زیادی ساختمان از مغازه‌های کوچک تا انبارهای بزرگ را در بر می‌گیرد؛ و هیچ طرح واحدی نمی‌تواند به‌عنوان یک طرح قراردادی انتخاب شود. در این قسمت برخی از ملاحظات و نکات مهم برای طراحی مجتمع های تجاری آورده شده است.
۱) هدف از طراحی مجتمع تجاری
هدف طراحی یک ساختمان تجاری، ارائه دادن یک خدمت، هدف یا محصول است. یک طراحی به‌طورکلی باید الزامات مرتبط با هدف ساختمان را در نظر بگیرد. ممکن است بدیهی به نظر برسد، اما وقتی به جزئیات بیش‌ازحد توجه شود، معمولاً الزامات اساسی نادیده گرفته می‌شوند.
به این منظور در ابتدایی‌ترین سطح، توجه به نحوه استفاده از فضا و چیستی کاربران ضروری است؛ چه کسی و چرا با ساختمان در تعامل خواهد بود. معمار یک مجتمع تجاری باید در درجه اول نیازهای مشتری خود را ارزش‌گذاری کرده و با آن‌ها مشورت کند. به‌عنوان‌مثال اگر به طراحی مغازه نیاز دارند، از طراحی انبار یا روش‌هایی برای نمایش کالاها غافل نشود. یا در صورت طراحی یک فضای اداری، تعداد بخش‌ها و پتانسیل کار مشترک را در نظر بگیرد. درک چگونگی استفاده از یک مجتمع تجاری، عامل تعیین‌کننده‌ای برای چگونگی طراحی مجتمع های تجاری است.
۲) در نظر گرفتن کاربران
طراحی یک ساختمان را نمی‌توان برای انواع مختلف کاربری‌ها تکرار کرد. یک معمار باید بتواند فضاهای منحصربهفرد اختصاصی و سفارشی برای هر پروژه ایجاد کند. برخی از ساختمانهای تجاری مانند بیمارستان‌ها دارای کاربران و طرح‌هایی واضح هستند که شامل چندین طبقه و بخش‌های مشخص شده برای ارائه خدمات و نیازهای مختلف کارکنان است. اما ساختمانهای اداری یا خرده‌فروشی معمولاً قالب یکسانی ندارند و طراحان در ایده‌پردازی به میزان کمتری احساس محدودیت دارند؛ درنتیجه بیشتر نیز می‌توانند با فضایی که در اختیار دارند بازی کرده و خلاقیت به خرج دهند.
درواقع نحوه تعامل مردم با یک ساختمان تجاری بسیار متفاوت است. اگر در حال طراحی یک مجتمع تجاری هستید به‌احتمال‌زیاد به دنبال طرحی هستید که بتواند مشتریان بالقوه را جذب کرده و آن‌ها را برای خرید محصولات ترغیب کند. درحالی‌که در طراحی ساختمانهای اداری ممکن است داشتن فضاهای باز، نور طبیعی و جریان هوا بر سلامت روان و انگیزه کارکنان، مؤثر در نظر گرفته شود.
۳) توجه به محیط اطراف مجتمع
یکی از نکات مهم در طراحی مجتمع های تجاری این است که آیا ساختمان باید متمایز بوده یا به محیط اطراف خود متصل باشد. مثلاً برای شرکتی که به دنبال جذب مشتری یا حفظ سبک تثبیت‌شده خود است، بهتر است معماری منحصر‌به‌فردی انتخاب شود. درحالی‌که برای طراحی یک مجتمع تجاری، احتمالاً مطابقت با محیط اطراف سودمندتر است. در این حالت بهتر است مصالحی انتخاب شود که با هنجارهای محیطی هماهنگ باشد. به‌عنوان‌مثال ریزه‌کاری‌های ظریف مانند روکش چوبی به ایجاد نماهای چشمگیر و بدون مزاحمت در طراحی کمک می‌کند. روکش چوبی نه‌تنها پوشش طبیعی جذابی ایجاد می‌کند، بلکه کربن خنثی و منبعی پایدار است که آن را به ماده‌ای عالی برای برجسته‌کردن طراحی مجتمع های تجاری با حفظ ارزش‌های محیطی تبدیل می‌کند.
علاوه برآن فضای بیرونی نیز به اندازه فضای داخلی تأثیرگذار است. در این مورد بهتر است که بکوشید تا طبیعت را در طراحی مجتمع های تجاری بگنجانید. استفاده از فضای باز نه‌تنها باعث می‌شود تا بیشترین استفاده را از فضای موجود ببرید، بلکه می‌تواند بر خلق‌و‌خو و بهره‌وری کارکنان نیز مؤثر بوده و برای فضاهای اداری بسیار مناسب است.
۴) استفاده از سازه‌های منحصربهفرد
اگر برای یک فروشگاه طراحی می‌کنید و می‌خواهید محصولات را نمایش داده و مشتری را به سمت دیدن ویترین مغازه‌ها ترغیب و تشویق کنید، می‌توانید یک سازه منحصربهفرد با ویژگی‌های متمایز ایجاد کرده تا چشم مشتریان سرگردان را به خود جلب کند. به‌عنوان‌مثال می‌توانید از گوشه‌های منحنی، رنگ‌های جسورانه و نورهای نئون یا ریزه‌کاری‌های چوبی یا مدرن که به چشم می‌آیند، استفاده کنید. مثلاً اگر یک فروشگاه لوازم کوهنوردی را طراحی می‌کنید، یک انبار با سقف‌های غار مانند و تونل‌های حفره‌ای طراحی کنید. یا می‌توانید برای نمایش محصولات طبیعی که در یک فروشگاه مراقبت‌های بهداشتی فروخته می‌شوند، از رنگ ساده و طبیعی سبز استفاده کنید.
در حقیقت یک ساختمان تجاری مشخص، نه‌تنها مشتریان را جذب می‌کند، بلکه باید نشان‌دهنده برند فروشگاه نیز باشد. اگر شرکتی بخواهد خود را به‌عنوان یک شرکت آینده‌نگر معرفی کند، طراحی فروشگاه یا دفتر مرکزی آن باید منعکس‌کننده این ایده باشد. یا شرکت‌هایی که به دنبال ترویج ارزش‌های پایدار هستند، بهتر است طرح‌هایی هماهنگ با محیط‌زیست ایجاد کرده و از مواد سبز و راه‌حل‌های گرمایش طبیعی برای به حداکثر رساندن تأثیر ساختمان استفاده کنند.
انواع طراحی مجتمع های تجاری مدرن
باوجود چالش‌های فراوان، معماران امروزی موفق شده‌اند با تخیل و نوآوری طرح‌های شگفت‌انگیزی خلق کنند. بیایید به برخی از روندها و عناصر طراحی مجتمع های تجاری امروزی نگاه کنیم.
گنجاندن اشکال در طراحی مجتمع های تجاری
درحالی‌که طراحی مجتمع های تجاری در گذشته بیشتر بر عملکرد استوار بود، معماری مدرن بر اشکالی تکیه می‌کند که دنیای طبیعی را تداعی می‌کنند. امروزه با استفاده از خطوط مستقیم، فضاهای باز و اشکال پرسپکتیو، معماری تجاری شروع به دگرگونی کرده است. درواقع معماری مدرن برای ایجاد یک نگاه جدید، با انتظارات از پیش تعیین‌شده بازی کرده و اشکال مختلف را با یکدیگر تکمیل می‌کند. مثلاً بسیاری از عناصر سنتی مانند توری‌های فلزی را با پنجره‌های مدور ترکیب می‌کند.
کنار هم قرار گرفتن نور طبیعی و شیشه
نور طبیعی به یک عنصر اصلی برای طراحی مجتمع های تجاری مدرن تبدیل شده است؛ بنابراین معماران با در نظر گرفتن این موضوع شروع به طراحی می‌کنند. این کار به‌سادگی اضافه کردن پنجره‌های بزرگ به یک ساختمان سنتی نیست، بلکه در مورد طراحی با در نظر گرفتن فضای باز و تفکر در مورد چگونگی برخورد نور طبیعی به ساختمان تجاری است.
این روش معماری، سبکی از مهندسی است که پنجره را بخشی از ساختمان و نه جدا از آن در نظر می‌گیرد. به‌عبارت‌دیگر ساختمان‌ها با دیوار شیشه‌ای ساده به نظر می‌رسند اما درک عملکرد پشت آن‌ها به معنای واقعی به ذهنی بااستعداد نیاز دارد.
استفاده از متریال غیرمتعارف در طراحی مجتمع های تجاری
معماری مدرن مملو از مصالح غیرمتعارف است. همان‌طور که جهان به سمت پایداری حرکت می‌کند، معماران نیز تمایل دارند مواد سازگار با محیط‌زیست را با مواد سنتی جایگزین کنند. بااین‌حال صحبت همواره بر طراحی پایدار نیست. به‌عنوان‌مثال برخی از معماران برای ایجاد اشکال و ساختمان‌هایی که زمانی غیرممکن بودند، به پرینت سه‌بعدی، پلاستیک و سایر مواد غیرمتعارف روی می‌آورند.
سیاست برندسازی طراحی داخلی و خارجی
در گذشته دیدن خیابانی از ساختمانهای تجاری که در آن ساختمان‌ها یکسان به نظر می‌رسیدند غیرعادی نبود. هیچ نشانه‌ای از تجارت یا چیزی که معماری یا طراحی را متمایز کند وجود نداشت. امروزه، معماران بدون زحمت، فضای بیرونی را با فضای داخلی ترکیب می‌کنند. با انجام این کار، آن‌ها برندسازی را برجسته کرده و گاهی اوقات از عناصر ساده مانند پنل‌های تزئینی برای گره زدن همه‌چیز به‌هم استفاده می‌کنند. همچنین طراحان در طراحی مجتمع های تجاری می‌کوشند تا رنگ، مواد و موتیف را به‌گونه‌ای مطابقت دهند تا ساختمان ۳۶۰ درجه سیالیت داشته باشد.
استفاده از تابلو اعلانات دیجیتال در طراحی مجتمع های تجاری
امروزه فناوری نقش بسزایی در معماری دارد و فقط در نرم‌افزار CAD خلاصه نمی‌شود. به‌عنوان‌مثال تابلوهای دیجیتال به بخشی از طراحی کلی ساختمان تبدیل شده است. تابلوهای علائم تبلیغاتی دیجیتال به ساختمانهای تجاری اجازه می‌دهد تا برند خود را به‌روز کنند و سطح بی‌نظیری از مدرنیته و فناوری را در طراحی بیرونی خود ارائه دهند. به نظر می‌رسد که تابلوهای دیجیتال نیز مانند شیشه، یک عنصر طراحی ساده هستند. بااین‌حال، معماران ماهر موفق می‌شوند تابلوی دیجیتال را برخلاف تفکری که آن‌ها را چیزی زائد و فاقد اهمیت می‌داند، بخشی از طراحی مجتمع های تجاری کرده و نتایج قابل‌توجهی به دست آورند.
باز کردن فضای داخلی در طراحی مجتمع های تجاری
فضاهای باز که بر اساس اصول فنگ‌شویی طراحی می‌شوند، به‌طور فزاینده‌ای در طراحی مدرن رو به ازدیاد هستند. فضاهای تجاری بیشتر به دنبال راه‌هایی برای دور شدن از اتاقک، ساختمانهای تک‌رنگ و جعبه‌ای شکل گذشته هستند. بااین‌حال، مدیران عامل و مالکان ساختمان‌ها همچنان به همان عملکردی که فضاهای مجزا ارائه می‌دهند، نیاز دارند. معماری داخلی مدرن در مجتمع‌های تجاری عبارت است از ترکیب فضاهای مجزا و فضاهای باز به‌گونه‌ای که طبیعی به نظر برسند. این امر اغلب از طریق دیوارهای جداکننده شیشه‌ای که با دقت قرار داده می‌شوند و با طراحی داخلی سازگار هستند، حاصل می‌شود. درواقع معماری داخلی مدرن به جای ثابت کردن دائمی فضاهای داخلی، بر ایجاد فضاهایی تمرکز دارد که بتوانند متناسب با نیازهای مختلف، به سرعت تغییر کنند.
معماری مدرن مجتمع‌های تجاری: مصداقی از نوآوری
ما در برهه بی‌سابقه‌ای از تاریخ هستیم که دوره نوآوری بوده و جهان به سرعت در‌حال‌حرکت است. به فراخور زمان، معماران در طراحی مجتمع های تجاری نیز نوآوری و تجدیدنظر در مورد هرچیز عادی مانند افزودن رنگ‌ها، مخلوط کردن مواد و ایجاد ساختمان‌هایی با اشکال غیرعادی را سرلوحه کار خویش قرار می‌دهند؛ در این سبک از معماری هیچ‌چیز ممنوع نیست. اما امروزه هنوز بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مانع برای طراحان این است که همچنان به محدودیت‌های بودجه، مواد و زمان گره‌خورده‌اند.
دیدگاه خود را به اشتراک بگذارید