اصول HSE در مراکز خرید

HSE چیست؟

HSE یک نهاد دولتی است که از سه کلمه Health, Safety, Environment به معنای بهداشت، ایمنی و محیط زیست تشکیل شده است. این نهاد که در اصل در کشور انگلستان پایه‌ریزی شده و مسئول تشویق افراد در تنظیم و اجرای پروتکل‌های بهداشتی و ایمنی حرفه‌ای در محیط‌های کاری است. رعایت اصول HSE در مراکز خرید که این روزها بسیار به آن تاکید شده است موضوع بحث ما در این پست از سایت گروه تخصصی رایزن می‌باشد.

ارتباط HSE با ایزو

پس از آنکه ایزو 9000 با موفقیت چشمگیری در بالا بردن سطح ایمنی و استانداردهای لازم در محیط‌های کاری روبه‌رو شد، سازمان استانداردسازی در جهت افزایش آگاهی افراد در زمینه محیط زیست و ایمنی HSE را معرفی کرد.

از طرفی برای پیاده سازی مجموعه ایزوهای 14000 و OHSAS 18000 هر شرکت و ارگانی می‌بایست ابتداً از نظام HSE پیروی کند چرا که طرح ریزی و داشتن برنامه‌ای منسجم و از پیش تدارک دیده شده افق‌های دید را روشن می‌سازد.

رابطه HSE با مدیریت

اچ اس ئی در اصل یعنی در هر پروژه – از یک فروشگاه تا ساخت یک فرودگاه – بایستی به موضوعات بهداشت، ایمنی و محیط زیست توجه خاصی کرد. آموزش رکن اصلی HSE است که به وسیله آن کارگران، کارمندان و تمام افراد ذیربط با اصول HSE آشنا می‌شوند و در حین وظیفه به آنها توجه خواهند کرد.

بهداشت (Health)

بهداشتِ عمومی، بهداشت فردی،  بهداشت محیط و بهداشت حرفه‌ای از بخش‌های مختلف HSE است که قابل اجرا هستند. شناختن، ارزیابی کردن و کنترل خطرهای بهداشتی عوامل زیان آور در فضای کار در کنار پیشگیری از وقوع حادثه، آسیب‌ها و حفاظت از کارکنان و مراجعه‌کنندگان در مراکز خرید از اصول HSE می‌باشند.

ایمنی (Safety)

اگر با دقت به مشاغل مختلف توجه کنید، متوجه می‌شوید که در هر کاری عوامل مشکل‌زایی از جمله خطرات ایمنی وجود دارد که در صورت عدم توجه به این مسائل، اتفاق افتادن حوادث ناگوار دور از انتظار نخواهد بود. ایمنی انبار، مدیریت حریق و چندین مورد دیگر از اصول HSE در مراکز خرید در بخش دوم یعنی ایمنی (S) می‌باشند.

محیط زیست (Environment)

مراکز خرید به اندازه یک پالایشگاه می‌توانند در مسائل محیط زیستی نقش مثبت یا منفی ایفا کنند. همانطور که می‌دانید محیط زیست از آب، خاک و هوا تشکیل شده است و اگر با دقت به مراکز خرید توجه کنیم، متوجه خواهیم شد که بسیاری از آنها عوامل موثر بر محیط زیست را نادیده گرفته‌اند.

عدم استفاده از فضای سبز طبیعی در محیط‌های مختلف، اتلاف انرژی با استفاده کردن از مصالح غیراستاندارد، راه دادن فاضلاب مراکز خرید به آب‌های زیرزمینی و از همه مهم‌تر استفاده بیش از حد کیسه‌های پلاستیکی و تولید زباله از جمله اصول HSE در مراکز خرید در قسمت پایانی یعنی (E) می‌باشند که باید مدیران و صاحبان مراکز چندمنظوره هرچه سریع‌تر در جهت رفع موانع و پیاده سازی HSE بشتابند.

HSE و مراکز خرید چندمنظوره

یکی از مراکزی که حفظ ایمنی و بهداشت در آن بسیار حائز اهمیت است، مراکز تجاری و خرید می‌باشند که با توجه به جمعیت زیادی که در ساعات پیکِ شلوغی به آنجا مراجعه می‌کند، نبود یک شیوه نامه مدون می‌تواند صدمات جانی و مالی بسیار بالایی را به بار آورد.

با رعایت مفاد HSE در مراکز خرید محیط امنی برای بازدیدکنندگان، صاحبان کسب وکار و پیمانکاران بوجود می‌آید. در ادامه به مراحل پیاده سازی HSE و مزایای آن در مراکز خرید خواهیم گفت.

مزایای اهمیت دادن به اصول HSE در مراکز خرید چیست؟

افزایش سطح رضایتمندی تمام ذی‌نفعان مراکز تجاری، از مهم‌ترین مزیت‌های رعایت کردن اصول HSE است. اما برخی دیگر از این قبیل مزایا را در ادامه شرح خواهیم داد.

• در جریان قرار گرفتن مدیریت از عملکرد ایمنی، بهداشت شغلی و محیط زیستِ مرکز تجاری
• افزایش آگاهی افراد از طریق اطلاع‌رسانی‌ها در پاساژ (مرکز خرید)
• آمادگی افراد ذیربط – مستاجرین، پیمانکاران و مراجع‌کنندگان در مقابله با حوادث احتمالی

اصول HSE را چگونه در مراکز خرید پیاده سازی کنیم؟

در هشت مرحله اصول HSE را می‌توان در مراکز خرید اجرا کرد، این هشت مرحله به قرار ذیل هستند:

• ارزیابی ریسک‌پذیری مرکز خرید

تیم مدیریت اجرایی می‌بایست قبل از هر اقدامی با توجه به فعالیت‌هایی که در مرکز خرید (پاساژ) انجام می‌شود اقدام به ارزیابی ریسک‌پذیری کند. شناسایی نیازهای هر مرکز خریدی نقش مهمی در موفقیت سیستم HSE دارد.

• شناسایی الزامات قانونمند

در این مرحله با توجه به نوع فعالیت مرکز خرید، الزامات ایمنی بهداشت شغلی و محیط زیستی شناسایی شده و به صورت دوره‌ای باید مورد بررسی قرار گیرند.

• بررسی آماری سیستم HSE

از جمله مهم‌ترین پایش ادواری سیستم مدیریت ایمنی و بعداشت شغلی (HSE)، تهیه چک‌لیست بر اساس الزامات قانونی و مقرراتی ایمنی، بهداشت شغلی و محیط زیست است.

بررسی آماری توسط مامور HSE از طریق چک‌لیست‌ها؛ پایش ادواری آبدارخانه‌ها، پایش ادواری علائم ایمنی و پایش ادواری مدیریت پسماند همگی از طریق چک‌لیست‌های مربوط به انجام می‌گیرند.

بازرسی تجهیزات به صورت دوره‌ای توسط افراد ذی‌صلاح در جهت کاهش مخاطرات ایمنی تجهیزات و ماشین‌آلات (مثل آسانسورها، پله برقی‌های) هم در این مرحله صورت می‌گیرد.

• مدیریت پسماند

یکی از مراحل مهم در رعایت اصول HSE در مراکز خرید تعیین شیوه‌نامه جهت مدیریت پسماند و نحوه تفکیک آن از مبدا، جابجایی و در نهایت خروج آن از مرکز است. این مرحله می‌بایست با فرهنگ‌سازی و آموزش‌های مکرر به مراجعین و صاحبان کسب و کارها انجام گیرد.

• ارتقا فرهنگ

برگزاری جلسات آموزشی در مورد موضوعات مختلف HSE

• مجوزات شروع به کار

برای انجام فعالیت‌های پرخطر مانند تاسیس شهربازی در مراکز خرید می‌بایست مجوز از مسئول HSE اخذ شود

• آمادگی صد درصدی واکنش سریع در شرایط بحرانی

یکی دیگر از اقدامات بسیار مهم در اجرایی کردن اصول HSE در مراکز خرید طرح سناریو‌های ساختگی است که نیاز به آمادگی تمامی افراد در آنها الزامی است.

·       تخصیص و تامین بودجه

از مهم‌ترین اقدامات در پیاده سازی HSE تامین منابع است که این موضوع با حمایت مدیریت ارشد تحقق خواهد یافت.

سخن پایانی

گروه بهره برداری رایزن مدیریت و بهره‌برداری مجتمع‌های تجاری و چندمنظوره را به نحو احسنت انجام می‌دهد. این گروه با تجربه بسیار طولانی و انجام پروژه‌های موفق گوناگون در سراسر ایران در جهت مدیریت هرچه بهتر مراکز خرید از تمامیِ نیازهای صاحبان مرکزهای تجاری با خبر است و با داشتن تمامیِ زیرساخت‌ها آماده خدمت‌رسانی به صاحبان و پیمانکاران عزیز است.